Ochrona wizerunku w szkole

Zagadnienie ochrony wizerunku zostało unormowane w art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Kwestie dotyczące ochrony wizerunku związane są również z zagadnieniami dotyczącymi codziennej pracy w szkole. W szczególności zaś przedmiotem naszego zainteresowania będzie kwestia prawa do ochrony wizerunku ucznia oraz nauczyciela. W niniejszym przewodniku poruszymy przede wszystkim kwestię tego

  • czym jest wizerunek,
  • na czym może polegać jego rozpowszechnianie,
  • w jakich sytuacjach rozpowszechnianie wizerunku jest dozwolone oraz
  • jaka grozi odpowiedzialność za nieuprawnione rozpowszechnienie wizerunku.

Zgodnie z art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

  1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
  2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
    1. osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
    2. osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
przykład

Robert jest nauczycielem. Wraz ze swoją klasą, której jest wychowawcą, pojechał on na wycieczkę w góry. Robert jest człowiekiem charakterystycznej, potężnej postury, w przeciwieństwie do innych nauczycieli uczących w szkole, którzy mają posturę nieco bardziej drobną. Podczas wycieczki miała miejsce zabawa, w czasie której Robertowi przesłonięto oczy żółtą opaską, wówczas jeden z uczniów zrobił Robertowi zdjęcie. Na zdjęciu nie widać było całości twarzy Roberta, bowiem jej część przesłaniała żółta opaska, lecz podczas wspólnego oglądania zdjęć z wycieczki każdy z nauczycieli, każdy z uczniów, jak również sam Robert rozpoznali Roberta, w szczególności dzięki jego charakterystycznej posturze.

Czy Twoim zdaniem na zdjęciu został utrwalony wizerunek Roberta?

Rozwiązanie

Robert jest osobą znaną w swoim środowisku, wyróżnia się w nim swoją posturą i charakterystyczną sylwetką. Bezsprzecznie na zdjęciu każdy z uczniów i nauczycieli potrafił go bez problemu zidentyfikować. Można więc założyć, że na zdjęciu został utrwalony wizerunek Roberta, mimo, że nie było widać całości jego twarzy, gdyż jej część była przesłonięta żółtą opaską.

W kontekście powyższej sytuacji ciekawe wydaje się orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie, który wskazał, że na wizerunek człowieka składają się właśnie dostrzegalne fizyczne jego cechy pozwalające na jego identyfikację:

„Wizerunek to dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające na identyfikację danej osoby wśród innych ludzi, bądź też: skonkretyzowane ustalenie obrazu fizycznego człowieka, zdatne do zwielokrotnienia i rozpowszechnienia. Na gruncie art. 81 Pr Aut przyjmuje się, że wizerunek to wytwór niematerialny, który za pomocą środków plastycznych przedstawia rozpoznawalną podobiznę danej osoby (lub osób).”

(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, Wydziału I Cywilnego, z dnia 19 kwietnia 2016 r., sygn. akt: I ACa 1826/15).

zapamiętaj

  1. Na wizerunek składają się cechy fizyczne człowieka, które pozwalają na jego identyfikację.
  2. Utrwalenie czyjegoś wizerunku może dotyczyć nie tylko twarzy, może to być choćby całość jego sylwetki.
  3. Wizerunek można utrwalić za pomocą wielu technik, nie tylko techniką fotograficzną.

Poprzednia strona                                                                                                                      Przejdź dalej