Najbardziej chyba rozpoznawalnymi przez odbiorców licencjami otwartymi są licencje Creative Commons. Jako ich odbiorcy, jeśli chcemy wykorzystać dany utwór w procesie dydaktycznym musimy mieć na uwadze, że określone licencje Creative Commons posiadają określone warunki, na zasadzie których mamy możliwość wykorzystać utwór. Jeżeli takowe warunki złamiemy, naruszymy prawa twórcy i będziemy narażeni na ewentualną odpowiedzialność prawną. Wśród podstawowych warunków korzystania z poszczególnych licencji Creative Commons możemy odnaleźć następujące zasady:
– obowiązek oznaczenia, kto jest autorem utworu, z którego korzystany.
– obowiązek wykorzystania materiału wyłącznie w celach niekomercyjnych
– zakaz tworzenia na podstawie udostępnionego utworu – utworów zależnych.
– prawo do rozpowszechniania utworu wyłącznie na zasadach, na jakich został on pierwotnie udostępniony.
Te warunki są wzajemnie wykorzystywane w różnych wariantach licencyjnych, zależnie od tego jaką ochronę pragnie zapewnić swemu dziełu twórca. Przy wykorzystaniu powyższych zasad niejako jak z klocków, w różnych konfiguracjach, buduje się na ich podstawie poszczególne licencje Creative Commons.
Grzegorz jest nauczycielem w jednej ze szkół publicznych. Postanowił on stworzyć dla swoich uczniów Vloga, w którym zamieszcza on regularnie na potrzeby swoich uczniów ciekawe informacje ze świata nauki. Grzegorz ma świadomość, że prowadzenie Vloga znajduje się poza zakresem dozwolonego użytku ??? publicznego???, dlatego korzysta z materiałów (przede wszystkim zdjęciowych) objętych licencjami Creative Commons. Grzegorz przede wszystkim poszukuje w sieci materiałów zdjęciowych objętych licencją CC BY 4.0 – Uznanie autorstwa 4.0. Za każdym razem, gdy zamieszcza on na swoim Vlogu wskazane materiały zamieszcza on notkę dla swych odbiorców, że „materiał pochodzi z zasobów objętych licencją Creative Commons”.
Czy Grzegorz poprawnie wykorzystuje materiały objęte licencją Creative Commons?
- Istnieje wiele rodzajów licencji Creative Commons, którymi objęte są utwory, z których możesz skorzystać tworząc własne projekty. Ważne jest, byś pamiętał, że przed ich wykorzystaniem powinieneś zapoznać się z warunkami licencji, którą utwór jest objęty.
- Zawsze dokładnie staraj się oznaczyć: kto jest autorem utworu, jaki jest tytuł utworu, jak również na jakiej licencji został udostępniony utwór, z którego korzystasz. Dokładny, wymagany sposób oznaczenia wykorzystywanego utworu znajdziesz zawsze w treści licencji Creative Commons, na mocy której autor zezwolił Tobie na wykorzystanie jego dzieła.
Rodzaje licencji Creative Commons
Zanim zdecydujemy jak wykorzystamy utwór udostępniany w ramach licencji Creative Commons powinniśmy zapoznać się z warunkami licencji, na zasadzie której się ten utwór udostępnia. Wyróżniamy następujące licencje Creative Commons:
– CC BY 4.0 – Uznanie autorstwa 4.0.
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować,
b) przekształcać go, w tym tworzyć na jego podstawie utwór zależny,
c) dany utwór rozpowszechniać,
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji),
d) wskazać w jaki sposób modyfikowaliśmy utwór, jeśli do takiej modyfikacji doszło.
– CC BY-SA 4.0. – Uznanie autorstwa na tych samych warunkach 4.0
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować,
b) przekształcać go, w tym tworzyć na jego podstawie utwór zależny,
c) dany utwór rozpowszechniać, lecz na takich samych warunkach licencyjnych, na jakich został udostępniony,
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji).
d) wskazać w jaki sposób modyfikowaliśmy utwór, jeśli do takiej modyfikacji doszło.
– CC BY-NC 4.0 – Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować
b) przekształcać go, w tym tworzyć na jego podstawie utwór zależny,
c) dany utwór rozpowszechniać,
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji),
d) wskazać w jaki sposób modyfikowaliśmy utwór, jeśli do takiej modyfikacji doszło,
e) wykorzystywać go wyłącznie w celach niekomercyjnych.
CC BY-ND 4.0 – Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować,
b) dokonywać na jej podstawie prostych modyfikacji technicznych utworu, nie prowadzących do powstania utworu zależnego,
c) dany utwór rozpowszechniać
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji).
CC BY-NC-SA 4.0 – Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0.
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować
b) przekształcać go, w tym tworzyć na jego podstawie utwór zależny,
c) dany utwór rozpowszechniać, lecz na takich samych warunkach licencyjnych, na jakich został udostępniony.
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji),
d) wskazać w jaki sposób modyfikowaliśmy utwór, jeśli do takiej modyfikacji doszło,
e) wykorzystywać go wyłącznie w celach niekomercyjnych.
CC BY-NC-ND 4.0 – Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0.
Gdy korzystamy z tej licencji możemy:
a) dany utwór kopiować,
b) dokonywać na jej podstawie prostych modyfikacji technicznych utworu, nie prowadzących do powstania utworu zależnego,
c) dany utwór rozpowszechniać,
d) dany utwór przedstawiać i wykonywać.
W ramach tej licencji jesteśmy obowiązani:
a) oznaczyć tytuł utworu (wraz z linkiem do oryginalnego utworu, z którego korzystamy),
b) oznaczyć kto jest autorem danego utworu (wraz z linkiem do strony autora utworu),
c) oznaczyć na jakiej licencji został udostępniony dany utwór (wraz z linkiem do licencji),
d) wykorzystywać go wyłącznie w celach niekomercyjnych.
Powyżej został ukazany tylko ogólny zarys tego, w jaki sposób działają poszczególne licencje Creative Commons i jaki mają one zakres. Pamiętaj, by przed wykorzystaniem danego utworu w swojej pracy naukowej, dydaktycznej, bądź też przy tworzeniu swoich własnych projektów o charakterze edukacyjnym, sprawdzić przede wszystkim cały, szczegółowy zakres licencji, którą objęty jest utwór. Dzięki licencjom Creative Commons możesz całkowicie legalnie korzystać z szerokiego spektrum utworów, które znajdują się w Internecie, ważne jest jednak, by poszanować prawa twórców, którzy ten materiał udostępniają, bowiem naruszenie ich praw może rodzić po twojej stronie odpowiedzialność.
Poprzednia strona Przejdź dalej